Chăn nuôi gia gà là một trong số các hình thức chăn nuôi khá phổ biến hiện nay. Không chỉ chăn nuôi tốt mà bên cạnh đó còn xảy ra nhiều loại bệnh khác nhau. Việc mắc bệnh làm ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm và đặc biệt bệnh ORT cũng gây ảnh hưởng nghiêm trọng. Cùng Daga388 tìm hiểu loại bệnh này trong bài viết sau đây.
>>>>Xem các thông tin về bệnh gà khác tại Daga388
Khái niệm về bệnh ORT
Tìm hiểu về bệnh ORT
ORT trên gà được biết đến là một số những bệnh hô hấp cấp tính do một loại vi khuẩn có tên là Ornithobacterium rhinotracheale gây nên. Vi khuẩn có tác động trực tiếp đến đường hô hấp và phổi với một số biểu hiện điển hình như: Gà bị khó thở, khẹc, ngáp, ho, chảy nước mũi,…Bệnh này thường có đặc tính lây lan khá nhanh, đặc biệt là ở những nơi tập trung khá nhiều gà.
Loại bệnh này thường xảy ra mùa xuân, mùa hè, thời điểm chuyển giao giữa các mùa của năm. Tuy vậy hiện nay có nhiều hình thức chăn nuôi gà theo lối công nghiệp nên bệnh xảy ra nhiều hơn trong năm.
Nguyên nhân gây bệnh
Bệnh ORT có trên gà, gà tây nằm ở tất cả các độ tuổi khác nhau, hay gặp và thường xuyên nhất là độ tuổi gà giò, gà lớn. Gà thịt thông thường sẽ mắc bệnh lúc 3 – 6 tuần, những loại gà khác thường là khoảng 6 tuần tuổi trở lên.
Gà bệnh ORT thì vi khuẩn thường nằm trong phổi, túi khí, chất tiết của đường hô hấp như là nước mũi, nước mắt. Dịch nhầy của khí quản và đặc biệt hơn hết là có khá nhiều cục mủ nằm ở hai phế quản gốc.
Bệnh này sẽ được lây nhiễm từ gà bệnh sang đến gà khỏe thông qua việc tiếp xúc trực tiếp. Gà bệnh sẽ hắt hơi làm cho chất tiết của đường hô hấp có chứa mầm bệnh bắn ra ngoài không khí, từ đó những chú gà khỏe mạnh hít phải sẽ mang theo mầm bệnh gây ra bệnh. Ngoài ra, cũng có hiện tượng lây bệnh bằng đường gió, dụng cục chăn nuôi, xe vận chuyển, động vật mang bệnh và con người cúng phần nào đóng vai trò trong việc lây truyền bệnh ORT.
Vi khuẩn bệnh sẽ xâm nhập vào bên trong cơ thể gà chủ yếu thông qua đường hô hấp, sinh sôi và chúng sẽ phát triển ở niêm mạc của đường hô hấp rồi sau đó sẽ đến ở tại phổi, hai phế quản của gà gây nên bệnh. Đây là đặc trưng nổi bật của bệnh ORT.
Nằm ở các khu vực chăn nuôi gà tập trung theo hình thức công nghiệp, môi trường chăn nuôi bị ô nhiễm hay là nuôi nhốt hà ở nhiều độ tuổi khác nhau trong một khu vực. Đây sẽ luôn là những điều kiện thuận lợi cho bệnh ORT của gà bùng phát và lây lan một cách khá nhanh.
Triệu chứng của bệnh ORT
Bệnh ORT là một bệnh về đường hô hấp cấp tính, thời gian ủ bệnh ngắn có thể từ 1 đến 3 ngày. Trong giai đoạn đầu thường sẽ chỉ thấy được gà bệnh có triệu chứng hen nhẹ, thở khò khè và có cho mình đôi mắt hơi lờ đờ, vảy mỏ. Bệnh này sẽ được tiến triển khá nhanh chỉ sau 1 đến 2 ngày là thấy gà bị giảm ăn, ủ rũ và ngày càng trở nên khó thở.
Đặc biệt là trong giai đoạn này bạn có thể được gà mắc bệnh ORT sẽ há mỏ để thực hiện thỏ, thở đớp khí, tạo ra tiếng rít và ngáp. Sỡ dĩ mà gà có hiện tượng như vậy là do bên trong khí quản của chúng có mủ bịt kín hết các đường hô hấp khiến cho đường hô hấp hẹp đi nhiều, gây nên khó thở và dẫn đến cái chết.
Thông thường tỷ lệ mắc phải bệnh ORT sẽ khá cao có đến 50 cho đến 100% và tỷ lệ gà chết là từ 5 cho đến 20%. Thiệt hại này chủ yếu là do bệnh này gây nên làm cho gà bị yếu ớt, lớn chậm, tỷ lệ về lứa đồng điều sẽ kém, làm tăng tỷ lệ chăn nuôi gà. Bệnh sẽ thường ghép với một số bệnh khác như là gà rù, E.coli, CRD..làm cho bệnh trở nên ngày càng trầm trọng hơn.
Bệnh tích của bệnh ORT còn tập trung khá nhiều vào đường hô hấp, các cơ quan khác hầu như là không hề thay đổi về mặt đại thể. Mổ khám những chú gà chết do bệnh này thường sẽ quan sát thấy phổi bị viêm hóa mủ sẽ tập trung hoặc là chúng sẽ xuất hiện rải rác trên bề mặt. Bên trong khí quản và hai phế quản gốc sẽ có mủ nhầy đặc hoặc là rắn sẽ tùy theo từng giai đoạn hay mức độ khác nhau của bệnh ORT.
Túi khí của gà bị viêm, có bọt khí và có thể có mủ màu vàng bên trong gà. Khí quản bình thường hoặc có thể chỉ bị xung huyết khá nhẹ, có dịch nhầy nằm trên bề mặt, màu sắc bên trong vẫn bình thường.
Chẩn đoán bệnh ORT
Các triệu chứng của bệnh ORT
Bệnh ORT có thể được chẩn đoán bằng việc quan sát những triệu chứng lâm sàng và bệnh tích do mổ khám. Tuy vậy, do bệnh có có những triệu chứng giống với căn bệnh viêm phế quản truyền nhiễm nên cần phải chuẩn đoán và phân biệt.
Để có thể chẩn đoán chính xác cần phải dựa vào các yếu tố việc phân lập và giám định được vi khuẩn bên trong thí nghiệm.
Do vi khuẩn gây bệnh ORT thường có sức sống khá yếu khi mang ra bên ngoài môi trường. Vì vậy, nên khi có dấu hiệu nghi ngờ gà bị nhiễm bệnh phải ngay lập tức gửi mẫu về phòng thí nghiệm càng sớm càng tốt. Vi khuẩn gây bệnh có thể phân lập bằng thạch máu và xác định được các phản ứng sinh hóa. Việc có thể kiểm tra bằng phương pháp PCR cũng được ứng dụng trong công tác chuẩn đoán được bệnh và mang lại độ chính xác khá cao.
Phòng bệnh ORT
Bệnh pháp hữu hiệu nhất để có thể phòng được bệnh ORT cũng như hầu hết các loại bệnh khác là chăm sóc tốt được đàn gà của mình. Nâng cao được sức đề kháng, đảm bảo được môi trường nuôi nhốt, giữ khí hậu trong chuồng nuôi được sạch sẽ, thoáng khí. Sát trùng chuồng trại một cách thường xuyên, định kỳ bằng các loại thuốc sát trùng như là: lodin, Benkocid, Onecide,… hạn chế những khí độc chuồng nuôi gà như là H2S, NH3, CO2,…
Sư kê thực hiện chăm nuôi gà phải tốt, không nên để gà quá đói hay là gà bị quá khát, đảm bảo ổn định chất lượng được nguồn thức ăn, nước uống, mật độ nuôi cần phù hợp theo đúng với toàn bộ lứa tuổi, giống gà.
Điều trị bệnh ORT
Việc điều trị khi gà mắc phải bệnh ORT là chăm sóc, bổ sung nhiều loại vitamin, khoáng chất, giữ cho khí hậu chuồng nuôi được thông thoáng, sạch sẽ là điều cần thiết.
Nguyên tắc cho việc điều trị trong đàn gà khi bị nhiễm bệnh ORT thì cần phải chữa trị cho cả đàn. Ngoài ra, cần phải điều trị trực tiếp những chú gà bị bệnh nặng. Một số loại thuốc có thể dùng chữa bệnh như: Vidan T, T.Enteron, Lincospec, Nigen,..tiêm bắp 1ml/5 – 6kg, tiêm 1 lần/ngày, liệu trình khi trị liệu cho gà bệnh từ 5 – 7 ngày.
